انتشار عکسهای خصوصی دیگران در فضای مجازی؛ مجازات و راههای شکایت

انتشار عکسهای خصوصی دیگران جرمی است که با فراگیری شبکههای اجتماعی رواج یافته است. با وجود اینکه قانون برای این عمل مجازات و روند پیگیری مشخصی تعیین کرده، بسیاری از قربانیان به دلیل عدم آگاهی از حقوق خود سکوت میکنند. در این مقاله به بررسی این جرم، مجازات و راههای پیگیری قانونی آن میپردازیم. همراه ما باشید.
آیا قانون، انتشار عکسهای خصوصی دیگران را جرم میداند؟
قانون ایران نقض حریم خصوصی در بستر دیجیتال را به طور قطعی جرم میشناسد. حمایت قانون از شهروندان در این مورد کاملاً روشن است و ماده ۷۴۵ قانون مجازات اسلامی به طور مشخص به آن میپردازد.
طبق آن، هر فردی که عکس، فیلم یا فایل صوتی خصوصی یا خانوادگی شخص دیگری را بدون اجازه او منتشر کند یا در اختیار دیگران بگذارد، مرتکب جرم شده است. برای تحقق این جرم، دو شرط اساسی وجود دارد؛ اول اینکه محتوا «خصوصی» باشد و دوم اینکه صاحب آن برای انتشار «رضایت» نداده باشد.
به همین دلیل، محتوای عکس یا فیلم هیچ اهمیتی ندارد. صرفاً انتشار یک عکس عادی از یک دورهمی خانوادگی، اگر بدون اجازه صاحب آن باشد، به طور کامل مصداق این جرم است.
مجازات قانونی برای انتشار عکسهای خصوصی دیگران چیست؟
قانون برای افرادی که حریم خصوصی دیگران را زیر پا میگذارند، مجازاتهای مشخصی در نظر گرفته است. این مجازاتها دو هدف اصلی دارند؛ اول اینکه مانع تکرار چنین جرمی توسط دیگران شوند و دوم اینکه از فرد قربانی حمایت کنند. این مجازاتها به شرح زیر هستند:
- حبس و پرداخت جریمه: بر اساس ماده ۷۴۵، مجازات اصلی این جرم شامل دو بخش است؛ حبس از ۹۱ روز تا ۲ سال یا پرداخت جریمه نقدی بین ۵ تا ۴۰ میلیون ریال. البته قاضی این اختیار را دارد که با بررسی شرایط و جزئیات پرونده، فرد مجرم را به هر دو مجازات، یعنی هم حبس و هم پرداخت جریمه، محکوم کند.
- مجازات سنگینتر در صورت آسیب به آبرو: اگر کسی با هدف اصلی خراب کردن آبروی شما، عکس یا فیلم خصوصیتان را منتشر کند، جرم او سنگینتر در نظر گرفته میشود. در این حالت، به کار او «هتک حیثیت» میگویند. این یعنی نه تنها مجازات اصلی شدیدتر خواهد بود، بلکه ممکن است به خاطر جرایم دیگری مانند توهین یا افترا نیز تحت تعقیب قانونی قرار بگیرد.

برای شکایت از منتشرکننده عکسهای خصوصی دیگران چه مسیری را باید طی کرد؟
اگر قربانی جرم انتشار تصاویر و اطلاعات خصوصی شدید، سکوت نکنید. این کار باعث میشود فرد متخلف به رفتار اشتباه خود ادامه دهد. اقدام قانونی، بهترین راه برای دفاع از حقوقتان و جلوگیری از تکرار این اتفاق برای شما یا دیگران است. برای شکایت باید مراحل زیر را به ترتیب طی کنید:
- جمعآوری مدارک: از تمام پستها، پیامها و صفحات مربوطه اسکرینشات بگیرید. لینک دقیق صفحه و نام کاربری (آیدی) فرد خاطی را نیز ذخیره کنید.
- ثبتنام در سامانه ثنا: برای شروع فرایند شکایت، ثبتنام در این سامانه الزامی است. این کار به صورت آنلاین یا با مراجعه به دفاتر خدمات قضایی انجام میشود.
- ثبت شکوائیه: با به همراه داشتن مدارک شناسایی و تمام شواهد، به یکی از دفاتر خدمات قضایی مراجعه کرده و شکایتنامه رسمی خود را شامل مشخصات طرفین و شرح ماجرا ثبت کنید.
- ارجاع به پلیس فتا و دادسرا: پس از ثبت شکایت، پرونده برای شناسایی متهم به پلیس فتا فرستاده میشود. سپس گزارش پلیس به همراه پرونده برای تحقیقات مقدماتی به دادسرا ارجاع میشود.
- رسیدگی در دادگاه: در صورت تأیید جرم توسط دادسرا، پرونده به دادگاه کیفری ارسال شده و قاضی پس از بررسی نهایی، حکم قطعی را صادر میکند.
چرا کمک گرفتن از یک وکیل متخصص در این پروندهها ضروری است؟
پیگیری جرائم سایبری دارای ظرافتهای فنی و حقوقی فراوانی است. اثبات جرم در محیط آنلاین و شناسایی مجرمانی که هویت خود را پنهان میکنند، به دانش تخصصی نیاز دارد. ارائه نادرست مدارک یا تنظیم ناقص شکوائیه، به سادگی موجب تضییع حقوق شما خواهد شد.
وکیل متخصص جرائم رایانهای، شما را در تمام این مسیر پیچیده راهنمایی میکند. او با تسلط بر قوانین و رویههای قضایی، از حقوق شما به بهترین نحو دفاع کرده و شانس موفقیت پرونده را به میزان چشمگیری افزایش میدهد.
سخن پایانی
با توجه به پیچیدگیهای فنی و حقوقی جرائم سایبری، بهویژه جرمی مانند انتشار تصاویر و اطلاعات خصوصی، پیگیری صحیح پرونده نیازمند تسلط بر قوانین و رویههای قضایی است. هرگونه اقدام نادرست میتواند به ضایع شدن حقوق شما منجر شود. برای اطمینان از طی شدن اصولی مراحل شکایت و دفاع مؤثر از حقوقتان، میتوانید از خدمات تخصصی وکلای ما در سامانه مشاوره حقوقی عدلآرا بهرهمند شوید. برای دریافت مشاوره حقوقی با ما تماس حاصل فرمایید.
دیدگاهتان را بنویسید