حضانت فرزندان مشترک چیست؟

حضانت فرزندان مشترک یکی از موضوعات مطرح شده در دادگاه خانواده است. مطابق قانون، حضانت فرزندان به معنی حفظ، نگهداری، تربیت و پرورش دادن فرزندان توسط پدر و مادر بوده و طبق قانون مدنی ماده 1168، حضانت فرزندان از حقوق و وظایف پدر و مادر است. همچنین طبق ماده 1169 قانون مدنی، حضانت فرزندان دختر و پسر تا سن 7 سالگی با مادر و از سن 7 الی 15 برای پسران و سن 7 الی 9 سالگی برای دختران حضانت با پدر خانواده تعیین شده است.در این مقاله در مورد حضانت فرزندان و شرایط حضانت پدر و مادر توضیح داده شده است.

 تعریف حضانت

حضانت به معنی این است که پدر و مادر هر دو مسئول حفظ، نگهداری، پرورش و تربیت فرزندان مشترک خود هستند. نوعی از حضانت در قانون تعریف شده است که در این حالت هر دو پدر و مادر همزمان حضانت فرزند را برعهده دارند. در این مورد والدین هردو مسئول نگهداری، مراقبت و تربیت فرزندان هستند و باید در مورد تصمیمات مهم زندگی فرزندان با یکدیگر به توافق برسند.

شرایط حضانت فرزندان در قانون

 قانون حضانت فرزندان در ایران بر اساس قانون مدنی و قانون حمایت از خانواده و جوانی مصوب 1391 تعیین می‌شود. بر اساس این قوانین، شرایط لازم برای حضانت فرزندان مشترک عبارتند از:

• توانایی عملی: والدین باید توانایی جسمی و روحی لازم برای نگهداری از فرزند را داشته باشند.
• شایستگی اخلاقی: والدین باید از نظر اخلاقی و تربیتی صلاحیت نگهداری از فرزند را داشته باشند.
• اسلام: والدین باید مسلمان باشند.
• عدم ازدواج مجدد مادر: در صورتی که مادر با مرد دیگری ازدواج کند، حضانت فرزند از وی سلب می‌شود.

قانون حضانت فرزندان مشترک

در صورتی که والدین بر سر حضانت فرزند توافق نداشته باشند، دادگاه با رعایت مصلحت فرزند، حضانت را به یکی از والدین یا هر دو والدین واگذار می‌کند. تا سن 7 سالگی، حضانت فرزند با مادر است و از سن 7 سالگی تا سن بلوغ، حضانت فرزند با پدر است.پس از رسیدن به سن بلوغ، فرزند می‌تواند خود تصمیم بگیرد که با کدام یک از والدین زندگی کند.

موارد سلب حضانت

در صورتی که یکی از والدین شرایط لازم برای حضانت را نداشته باشد، دادگاه می‌تواند حضانت را از وی سلب کند. موارد سلب حضانت به شرح ذیل است:

• جنون یا افسردگی شدید
• اعتیاد به مواد مخدر یا الکل
• بیماری‌های جسمی یا روانی که مانع از نگهداری از فرزند شود
• سوءرفتار با فرزند
• عدم صلاحیت اخلاقی یا تربیتی

حق ملاقات در حضانت فرزندان مشترک

هر یک از والدین که حضانت فرزند را ندارد، حق ملاقات با فرزند را دارد. میزان و نحوه ملاقات با فرزند توسط دادگاه تعیین می‌شود. والدین می‌توانند در مورد حضانت فرزند توافق کنند. این توافق باید در قالب سند رسمی نوشته شود و به تایید دادگاه برسد.

به طور کلی قوانین حضانت فرزندان مشترک در ایران به گونه‌ای است که مصلحت فرزند در اولویت قرار دارد. در صورت طلاق یا جدایی والدین، دادگاه با رعایت مصلحت فرزند، حضانت را به یکی از والدین یا هر دو والدین واگذار می‌کند.

نحوه اخذ حضانت فرزندان مشترک

قانون حضانت فرزندان در ایران، بر اساس ماده 1168 قانون مدنی تا زمانی که فرزند به سن هفت سالگی برسد، حضانت با مادر است و بعد از آن، حضانت فرزند تا سن بلوغ با پدر خانواده است. در این مدت، پدر و مادر می‌توانند با توافق یکدیگر حضانت فرزند را به یکدیگر واگذار کنند. در صورتی که بین پدر و مادر توافقی وجود نداشته باشد، دادگاه صالح با توجه به مصلحت فرزند، حضانت را به یکی از والدین یا هر دوی آن‌ها واگذار می‌کند.

مراحل قانونی اخذ حضانت فرزندان مشترک

مراحل قانونی اخذ حضانت فرزند یا فرزندان در دادگاه به شرح زیر است:

تنظیم دادخواست حضانت

در ابتدا، باید دادخواستی به دادگاه صالح ارائه دهید. این دادخواست باید حاوی موارد زیر باشد:

• نام و مشخصات خواهان و خوانده
• خواسته خواهان (اخذ حضانت فرزندان)
• دلایل و مدارک خواهان
• ارائه مدارک لازم و استنادی در مورد صلاحیت حضانت فرزند

مدارک لازم برای احراز صلاحیت حضانت فرزند

علاوه بر دادخواست، باید مدارکی را نیز به دادگاه ارائه دهید که نشان‌دهنده صلاحیت شما برای حضانت فرزند باشد. این مدارک می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• سند ازدواج
• شناسنامه فرزندان
• گواهی عدم سوء پیشینه
• گواهی اشتغال به کار
• گواهی سلامت روان
• گواهی عدم اعتیاد

رسیدگی دادگاه

پس از ارائه دادخواست و مدارک، دادگاه صالح، پرونده را بررسی می‌کند و با توجه به مصلحت فرزند، حکم حضانت را صادر می‌کند. در صورتی که دادگاه حکم حضانت را به یکی از والدین واگذار کند، والدین می‌توانند حضانت فرزندان خود را به صورت مشترک داشته باشند. در این حالت والدین باید با یکدیگر توافق کنند که فرزندان مشترک را چگونه نگهداری کنند. توافق والدین در حضانت فرزندان به شرح ذیل است:

• محل زندگی فرزندان
• میزان ملاقات همسر سابق شما با فرزندان
• میزان پرداخت نفقه به فرزندان

نکات مهم در اخذ حضانت فرزندان مشترک

• برای اخذ حضانت فرزندان مشترک، باید ثابت کنید که صلاحیت نگهداری از آنها را دارید.
• مدارک خود را به طور کامل و دقیق به دادگاه ارائه دهید.
• در جلسات دادگاه حاضر شوید و از حقوق خود دفاع کنید.
• در صورتی که با همسر سابق خود توافقی دارید، آن را به صورت کتبی تنظیم کنید و به دادگاه ارائه دهید.

وکیل متخصص دعاوی خانوادگی

با توجه به مطالب بیان شده در مورد حضانت فرزندان مشترک بهتر است قبل از هر اقدام برای طرح دادخواست حضانت فرزندان از مشاوره و وکالت وکیل متخصص دعاوی خانوادگی که بر تمام قوانین و مقررات قانون خانواده، قانون حضانت فرزندان تسلط و تجربه دارد، بهرمند شوید. سوالات حقوقی خود در مورد شرایط حضانت فرزندان مشترک را با وکلای متخصص گروه حقوقی عدل آرا مطرح کنید تا در تمام مراحل رسیدگی پرونده حضانت همراه شما باشند.